تابستان 1393 - شماره (16) |
---|
ارتقای بهسازی میراث کالبدی، در حوزه فنّی و مرمّت معماری با رویکرد تفاهم بخشی دو دیدگاه مازیار آصفی استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز (نویسنده مسئول mazi1017@yahoo.com) مهسا رادمهر دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه هنر اسلامی تبریز صفحات از: 29 - 42 تعداد بازدید: 533 تعداد دانلود: 33 چکیدهچالشهای موجود در زمینة بهسازی آثار تاریخی، از موضوع های بحثبرانگیز معماری است. از عوامل اصلی این چالش ها می توان به تفاوت دیدگاههای موجود در این حوزه اشاره کرد. دو دیدگاه عمده در این مبحث که زمینهساز افتراق نظر شده و ضرورت پژوهش حاضر را تبیین میکند، نگاه انحصاری مرمّتگران و نگاه مهندسان سازه است. نگاه ویژة مرمّت به بهسازی بناهای تاریخی و ضرورت ارتقای ایستایی این آثار، موجب تضعیف دیدگاه مشترک و رشد دیدگاههای انحصاری گردیده است. پرسش اصلی پژوهش آن است که آیا رابطهای میان نگاه مهندسان سازه، با نگاه مرمّتگران و معماران به مقوله بهسازی آثار تاریخی وجود دارد؟ آیا بهسازی با ملاحظات فنّی و مرمّتی دو رویکرد متقابل قلمداد می شوند یا مکمل؟ این دو رویکرد، دو وجه مهم تهیة طرحهای بهسازی آثار تاریخی هستند، لذا توجّه به هر دو دیدگاه ضروری است، و به واسطة دیدگاه بینابین معماران، فرآیند انتقال حیات اثر تاریخی از گذشته به آینده اعتبار بیش تری خواهد یافت. در این مقاله با مطالعات کتابخانهای و تفکیک دو دیدگاه موجود، شناخت عمیق تر و دقیق تر مسأله میسر گردید، سپس در نگاهی تحلیلی ملاحظات فنّی و مرمّت معماری استخراج شد و با پرسشنامه ای کیفی و مصاحبه با صاحبنظران تفاوت دیدگاههای متخصّصان مرمّتگر، مهندسان سازه و معماران دربارة شاخصهای به دستآمده، گردآوری و مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس به روش همبستگی، رابطه متغیّرهای مستقل و وابسته بررسی شد. نمونههای متعدّدی از بهسازی آثار تاریخی در ایران و جهان با توجّه به ملاحظات هویّتی، تاریخی و سازهای مورد مطالعه قرار گرفت. در نهایت با رویکردی همگرا، دیدگاهی بینابین با تمرکز بر حفظ و احیای میراث هویّت ایرانی ـ اسلامی برای بهسازی بناهای تاریخی میسّر گردید. نتایج به دست آمده نشان میدهد نقش آموزش در ارتقای سطح آگاهی متخصّصان و مسئولان تأثیر مهمّی در نزدیکی دیدگاههای موجود دارد و همچنین نقشآفرینی معماران به عنوان کارشناسانی میانرشتهای و پاسداران هویّت ایرانی اسلامی، برای دست یابی به راه کارهایی مطلوب در بهسازی و همچنین تقریب دیدگاه متخصّصان پاسخی اثربخش به مسائل موجود است. واژگان کلیدیبهسازی، مداخله ، فناوری نوین، مرمت گران، مهندسان سازه، معماران. |